| Ιστορία της Ελλάδας |
|---|
 |
του Ελληνικού κράτους το έτος 1828 με κυβερνήτη τον Ιωάννη Καποδίστρια καλύπτοντας την Πελοπόννησο και μέρος της Στερεάς Ελλάδας. Από το 1832 μέχρι το 1974 το Ελληνικό κράτος ήταν βασίλειο (με διαστήματα χωρίς βασιλεία) και απο το 1974, η σύγχρονη Ελλάδα απέκτησε το πολίτευμα της Δημοκρατίας, οδηγώντας έτσι στην Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Το 1881 στην Ελληνική επικράτεια προστέθηκε η Θεσσαλία (εκτός από την περιοχή της Ελασσόνας) και η επαρχία της Άρτας, το 1913, με τη συνθήκη του Λονδίνου, η Μακεδονία και η Κρήτη, το 1920 η Ανατολική Θράκη και η περιοχή της Σμύρνης που επέστρεψαν στην Τουρκική κυριαρχία μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Στην Ελλάδα προστέθηκε το 1920 η Θράκη[1]. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο το 1947 παραχωρήθηκαν τα Δωδεκάνησα[2].
Η οθωμανική κυριαρχία ήταν σε μεγάλο βαθμό απούσα στην ορεινή ενδοχώρα της Ελλάδας, και πολλοί κατέφυγαν εκεί, και συχνά επιδίδονταν στη ληστεία. Ειδάλλως, μόνο τα νησιά του Αιγαίου και μερικά παράκτια οχυρά στην ηπειρωτική χώρα, κάτω από την βενετική και γενουατική κυριαρχία, παρέμειναν ελεύθερα από τον οθωμανικό ζυγό, ωστόσο μέχρι τα μέσα του 16ου αι., οι Οθωμανοί είχαν κατακτήσει τα περισσότερα από αυτά επίσης. Η Ρόδος έπεσε το 1522, η Κύπρος το 1571, και οι Βενετοί διατήρησαν την Κρήτη μέχρι το 1670. Τα νησιά του Ιονίου παρέμειναν για σύντομο χρονικό διάστημα κάτω από την οθωμανική κυριαρχία (η Κεφαλονιά από το 1479 έως το 1481 και από το 1485 έως το 1500), και παρέμειναν κατά κύριο λόγο κάτω από την κυριαρχία των Βενετών.
Η πρώτη μεγάλου βαθμού εξέγερση εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας ήταν τα Ορλωφικά στις αρχές της δεκαετίας του 1770, που ωστόσο κατεστάλη βίαια. Η ίδια περίοδος, μολαταύτα, σηματοδοτεί την έναρξη του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, καθώς οι Έλληνες που σπούδασαν στη Δυτική Ευρώπη έφεραν γνώσεις και ιδέες πίσω στην πατρίδα τους, και καθώς Έλληνες έμποροι και πλοιοκτήτες αύξησαν τα πλούτη τους. Ως αποτέλεσμα, ιδίως στον απολογισμό της Γαλλικής Επανάστασης, φιλελεύθερες και εθνικιστικές ιδέες άρχισαν να διαδίδονται στους ελληνικούς τόπους.
Το 1821, οι Έλληνες ξεσηκώθηκαν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αρχικές επιτυχίες ακολουθήθηκαν από εσωτερικές διαμάχες, οι οποίες σχεδόν προκάλεσαν την κατάρρευση του ελληνικού αγώνα. Ωστόσο η χρονική παράταση αυτού υποχρέωσε τις Μεγάλες Δυνάμεις (Μ. Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) να αναγνωρίσουν τις αξιώσεις των Ελλήνων επαναστατών για την διαίρεση της κρατικής υπόστασης (Συνθήκη του Λονδίνου (1827)) και να παρέμβουν εναντίον των Οθωμανών στη ναυμαχία του Ναυαρίνου. Η Ελλάδα επρόκειτο αρχικά να γίνει αυτόνομο κράτος υπό οθωμανική κυριαρχία, ωστόσο από το 1832,με τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης, αναγνωρίστηκε ως ένα ανεξάρτητο κράτος. Εντωμεταξύ, η Γ' Εθνοσυνέλευση των Ελλήνων επαναστατών ζήτησε από τον Ιωάννη Καποδίστρια, πρώην υπουργό Εξωτερικών της Ρωσίας, να αναλάβει τη διακυβέρνηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους το 1827.
Ίδρυση του κράτους 1821-1832
Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος
Από το 1821 και μέχρι την άφιξη του Καποδίστρια το 1828, η Ελλάδα δεν ήταν αναγνωρισμένη σαν κράτος (παρόλο που είχε συνάψει και δάνεια) και για το λόγο αυτό αποκαλούταν με το όνομα «Προσωρινή Διοίκηση της Ελλάδος» όσο μαχόταν για την ύπαρξή της και την ανεξαρτησία της από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.Ελληνική Πολιτεία
Πρώτος κυβερνήτης της χώρας ήταν ο Ιωάννης Καποδίστριας, με επίσημη ονομασία του κράτους Ελληνική Πολιτεία. Η Ελλάδα του Καποδίστρια είχε μόλις βγει από έναν εθνικοαπελευθερωτικό πόλεμο και ήταν κατά ένα μεγάλο μέρος κατεστραμμένη.Ο Καποδίστριας έκοψε Eλληνικό νόμισμα, τον φοίνικα, ίδρυσε σχολεία και ορφανοτροφεία και γενικώς προσπάθησε να βοηθήσει στην ανάπτυξη της οικονομίας και της παιδείας. Παρόλα αυτά οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε δυσαρέστησαν τους πλούσιους τσιφλικάδες και γαιοκτήμονες,με αποτέλεσμα την δολοφονία του από τους αδερφούς Μαυρομιχάλη την ώρα που πήγαινε στην εκκλησία στις 27 Σεπτεμβρίου του 1831.Στα χρόνια της διακυβέρνησης του Ιωάννη Καποδίστρια λειτούργησε το εκπαιδευτικό σύστημα των αλληλοδιδακτικών σχολείων δηλαδή στα σχολεία λόγω του μικρού αριθμού δασκάλων οι καλοί μαθητές των μεγαλύτερων τάξεων βοηθούσαν τους μικρότερους κάνοντάς τους μάθημα. Ιδρύθηκε επίσης και η Εθνική Τράπεζα με έδρα το Ναύπλιο. Σημαντικό άνοιγμα έκανε ο Καποδίστριας και στην εξωτερική πολιτική καταφέρνοντας την είσοδο νέων προϊόντων στην χώρα όπως οι πατάτες.
Βασίλειον την Ελλάδος - Όθων: 1833-1863
Ο Όθων
Ο Όθων βασίλευσε αυταρχικά και προκάλεσε δυσαρέσκεια η οποία οδήγησε σε επανάσταση με αίτημα την ψήφιση συντάγματος. Με πρωτεργάτες το Μακρυγιάννη και τον Καλλέργη ο λαός ξεσηκώθηκε και απαίτησε σύνταγμα στις 3 Σεπτεμβρίου του 1843. Ο Όθων αναγκάστηκε να δεχθεί και έτσι έληξε η περίοδος της απόλυτης μοναρχίας. Ο Όθωνας όμως παραβίαζε το Σύνταγμα με αποτέλεσμα το 1862 η δυσαρέσκεια να καταλήξει σε επανάσταση που εκδίωξε τον Όθωνα.[3].
Περίοδος Γεωργίου Α' 1864-1913
Πολιτικά κυριάρχησαν δύο κόμματα, του Δηλιγιάννη και του Τρικούπη. Ο Τρικούπης πρότεινε την αρχή της δεδηλωμένης και ο Γεώργιος αναγκάστηκε να υιοθετήσει την άποψη του. Η κυβέρνηση έπρεπε πια να έχει την εμπιστοσύνη της βουλής και όχι την εύνοια του βασιλιά, δίνοντας τέλος στις συνεχείς πολιτικές κρίσεις και την αστάθεια. Ο Τρικούπης εκσυγχρόνισε το κράτος με πολλά δημόσια έργα το οδήγησε όμως στην πτώχευση, το 1893.
Στην Ελλάδα επικράτησε η Μεγάλη Ιδέα, η προσπάθεια δηλαδή για την ενσωμάτωση περιοχών της Οθωμανικης αυτοκρατορίας, στο ελληνικό κράτος. Η Κρήτη γνώρισε πολλές επαναστάσεις και εξεγέρσεις. Το 1897 η κυβέρνηση του Δηλιγιάννη κάτω από την πίεση της κοινής γνώμης αναγκάστηκε να στείλει στρατιωτικό τμήμα στην Κρήτη. Η Ελλάδα και η Οθωμανική αυτοκρατορία τελικά ενεπλάκησαν σε συντομο πόλεμο. Ο πόλεμος του 1897 έληξε με τη συντριβή της Ελλάδας, η οποία σώθηκε χάρη στην παρέμβαση της Ρωσίας. Για να ανταποκριθεί στις αποζημιώσεις προς το Οθωμανικό κράτος, πέρασε κάτω από τον νομισματικό έλεγχο των Μεγάλων Δυνάμεων.
Στον Στρατό ξεκίνησε αναδιοργάνωση υπό την αρχηγία του Διαδόχου Κωνσταντίνου. Το πολιτικό αδιέξοδο έληξε το 1909 με το κίνημα στο Γουδί. Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος, απαίτησε μεταρρυθμίσεις σε όλους τους τομείς. Δεν εγκαθίδρυσε δικτατορία αλλά με την υποστήριξή μερίδας του λαού οδήγησε τη χώρα σε εκλογές. Μετά από πολιτική ανωμαλία έγινε πρωθυπουργός ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος έχοντας επιτύχει το στόχο του, διαλύθηκε.
Βαλκανικοί Πόλεμοι: 1912-1913
Οι εδαφικές αλλαγές του ελληνικού κράτους από το 1832 ως το 1947.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος
Η Βουλγαρία όμως δεν έμεινε ευχαριστημένη από τη διανομή των εδαφών. Το 1913 επιτέθηκε εναντίον της Ελλάδας και της Σερβίας ξεκινώντας το Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο. Η Βουλγαρία ηττήθηκε και με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου το 1913, τα σύνορα της Ελλάδας έφτασαν μέχρι το Νέστο.
Α΄ Παγκόσμιος Πολεμος & Μικρασιατική Εκστρατεία: 1914-1922
Με το τέλος του πολέμου η Ελλάδα ήταν στο πλευρό των νικητών. Η Συνθήκη των Σεβρών (1920) παραχωρούσε στην Ελλάδα τη Δυτική και Ανατολική Θράκη, τα νησιά Ίμβρο και Τένεδο, επικύρωνε την κυριαρχία της στα άλλα νησιά του Αιγαίου που κατείχε από το 1913 και εμπιστευόταν τη διοίκηση της περιοχής της Σμύρνης στο Ελληνικό κράτος. Οι κάτοικοι της περιοχής θα ψήφιζαν μετά από πέντε έτη να δηλώσουν αν προτιμούν την Ένωση με την Ελλάδα ή την παραμονή τους στην Τουρκία. Ώστοσο δεν ίσχυσε ποτέ επειδή δεν εγκρίθηκε από κανένα κοινοβούλιο των χωρών της Αντάντ, ούτε και της Ελλάδος.
Στην Μικρά Ασία η Ελλάδα είχε να αντιμετωπίσει τον Μουσταφά Κεμάλ. Ο θάνατος του Αλέξανδρου, η ήττα του Βενιζέλου στις εκλογές του 1920 και η επιστροφή του Κωνσταντίνου ήταν οι αφορμές των Συμμάχων για να οδηγήσουν την Ελλάδα σε διπλωματική απομόνωση. Η Μικρασιατική εκστρατεία διήρκεσε μέχρι το 1922 και έληξε με την ήττα της Ελλάδας και τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ακολούθησε η ανταλλαγή πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία. Η ιδεολογία της Μεγάλης Ιδέας έπαψε να υπάρχει.
Μεσοπόλεμος 1922-1940
Η Συντακτική Συνέλευση συνέρχεται στις 2 Ιανουαρίου 1924 και στις 4 Ιανουαρίου ο Ελευθέριος Βενιζέλος σχηματίζει κυβέρνηση. Στις 6 Φεβρουαρίου ο Βενιζέλος παραιτείται και τη θέση του παίρνει ο Γεώργιος Καφαντάρης. Στις 24 Μαρτίου 1924 ανακηρύσσεται νέα κυβέρνηση υπό τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου.
Η περίοδος της αβασίλευτης δημοκρατίας χαρακτηρίστηκε από τις επεμβάσεις του στρατού στην πολιτική ζωή. Το 1925 ο Θεόδωρος Πάγκαλος κατέλαβε πραξικοπηματικά την εξουσία για να εκδιωχθεί με τη σειρά του από πραξικόπημα του Κονδύλη. Το 1928 ο Βενιζέλος εκλέχθηκε ξανά, το κόμμα του όμως έχασε στις εκλογές του 1932 εξαιτίας της οικονομικής κρίσης του 1929 οι συνέπειες της οποίας είχαν φτάσει τότε και στην Ελλάδα. Σε αυτήν την τετραετία κατάφερε πάντως να προχωρήσει σε αρκετές αλλαγές. Στην εξουσία ανέβηκε τότε το Λαϊκό κόμμα του Τσαλδάρη. Οι βενιζελικοί έκαναν δύο αποτυχημένα στρατιωτικά κινήματα το 1933 και το 1935. Τελικά το 1935 ο Κονδύλης μετά από πραξικόπημα προκήρυξε δημοψήφισμα για την κατάργηση της αβασίλευτης δημοκρατίας και την παλινόρθωση της βασιλείας. Το Δημοψήφισμα του 1935 με νοθεία επανέφερε τον Γεώργιο.
Το 1936 ο Ιωάννης Μεταξάς αρχηγός του κόμματος των Ελευθεροφρόνων που είχε πάρει μόλις 4% στις εκλογές με την ανοχή του παλατιού κατέλυσε το κοινοβουλευτικό καθεστώς και επέβαλλε δικτατορία στις 4 Αυγούστου. Ο Μεταξάς κυβέρνησε απολυταρχικά. Αντιμετώπισε τους πολιτικούς του αντιπάλους, ειδικά τους κομμουνιστές, με εξορίες και φυλακίσεις. Ταυτόχρονα έλαβε και φιλοκοινωνικά μέτρα όπως μείωση τιμών σε αγαθά, ίδρυση ΙΚΑ κλπ.
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: 1940-1944
Αυτοκόλητο που κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ το 1940 για τον έρανο υπέρ του αγώνα της Ελλάδας εναντίον των κατακτητών
Στις 6 Απριλίου 1941, η Γερμανία, ως σύμμαχος της Ιταλίας, κήρυξε τον πόλεμο κατά της Ελλάδας και εισέβαλε από το βουλγαρικά σύνορα. Ακολούθησε η μάχη των οχυρών, όμως οι Γερμανικές δυνάμεις προήλασαν αστραπιαία και στο τέλος του Μαΐου κατέλαβαν όλη την ηπειρωτική Ελλάδα. Μετά την Μάχη της Κρήτης, ολοκληρώθηκε η κατάληψη της Ελλάδας που θα διατηρηθεί για σχεδόν τέσσερα έτη (1941-1944). Η περίοδος αυτή, από τις πιο δραματικές της σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας, γνωστή ως 'Κατοχή', κατά την οποία μεγάλος αριθμός αμάχων πέθανε από ασιτία, αλλά και σταδιακά ενισχύθηκε το κίνημα Εθνικής Αντίστασης κατά των δυνάμεων κατοχής. Τελικά τον Οκτώβριο του 1944, καθώς η ήττα του Άξονα ήταν πλέον διαφαινόμενη, η υποχώρηση των Γερμανικών στρατευμάτων, οδήγησε στην απελευθέρωση. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, τότε, σχημάτισε κυβέρνηση εθνικής ενότητας με μέλη από την εξόριστη Ελληνική κυβέρνηση αλλά και από τις τοπικές αντιστασιακές οργανώσεις.
Μεταπολεμική εποχή: 1945-1974
Με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, ξεκινάει Εμφύλιος Πόλεμος που θα διαρκέσει τρία έτη μεταξύ (1946-1949) και θα οδηγήσει σε κοινωνική και πολιτική πόλωση τη χώρα. Ως κοινωνικό φαινόμενο αρχίζει να αναπτύσσεται ιδιαίτερα από τη δεκαετία του 1950 η αστυφιλία, δηλαδή η μαζική φυγή πληθυσμού από την ύπαιθρο προς τις πόλεις και ιδιαίτερα στην πρωτεύουσα, την Αθήνα. Παράλληλα, στο χώρο της οικονομίας σημειώνονται ταχύτατα βήματα οικονομικής ανάπτυξης, σημαντικές μορφές της Ελλάδας την εποχή εκείνη υπήρξαν ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής και ο Γεώργιος Παπανδρέου.Το 1967 το δημοκρατικό πολίτευμα της χώρας καταλύεται πραξικοπηματικά, και για επτά έτη την εξουσία καταλαμβάνει στρατιωτική χούντα, αρχικά υπό τον συνταγματάρχη Γεώργιο Παπαδόπουλο. Το 1973 και 1974 διαδραματίζονται η εξέγερση του Πολυτεχνείου και η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, γεγονότα που σηματοδοτούν την κατάρρευση του καθεστώτος και την πλήρη αποκατάσταση των κοινωνικών ελευθεριών.
Από τη μεταπολίτευση έως σήμερα (1974-)
Το 2001 γίνεται μέλος της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ) και το 2002 υιοθετεί το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα, το Ευρώ[4].
Το 2004 διοργανώνονται οι 28οι Θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αθήνα[5].
Απο το 2010 η Ελλάδα αντιμετωπίζει κρίση χρέους και εξ αρχής, αναγκάζεται να ζητήσει οικονομική βοήθεια από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πρωθυπουργοί διετέλεσαν οι: Κωνσταντίνος Σημίτης (1996-2004), Κωνσταντίνος Α. Καραμανλής (2004-2009), Γιώργος Παπανδρέου (2009-2011), Λουκάς Παπαδήμος (2011-2012), Παναγιώτης Πικραμμένος (2012), Αντώνης Σαμαράς (2012-2015), Βασιλική Θάνου (2015), Αλέξης Τσίπρας (2015- ).
Το 2013 η Ελλάδα κατατάσσεται ως η τρίτη φτωχότερη χώρα της Ευρώπης των 28 μετά τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.[6].
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου