Οι δρόμοι της γνώσης: Πως η αρχαία Ελληνική φιλοσοφία και μεταφυσική μπορεί να αλλάξει την ζωή μας

«Η φιλοσοφία δεν έχει να κάνει με θεωρίες και ανάλυση. Είναι η τέχνη να ζεις ενάρετη ζωή. Η Φιλοσοφία προορίζεται για τον καθένα, και εξασκείται αυθεντικά μόνο.
από αυτούς που την εναρμονίζουν με την πράξη μέσα στη κοινωνία, προς μία καλύτερη ζωή για ΟΛΟΥΣ. Ο σκοπός της είναι να φωτίσει τους τρόπους με τους οποίους έχει μολυνθεί η ψυχή μας από σαρθρά πιστεύω, ταραχώδεις επιθυμίες, επιλογές αμφίβολης αξίας».

Η αρχαία γνώση επανέρχεται στο προσκήνιο. Πολύ απλά διότι οι αρχαίοι Έλληνες Φιλόσοφοι είχαν μάθει κάτι πολύ απλό και εξαιρετικά δύσκολο ταυτόχρονα, ήξεραν να σκέφτονται. !

Ποιο είναι λοιπόν σήμερα στις αρχές του 21ου αιώνα, το πνευματικό και ηθικό επίπεδο της κοινωνίας μας;

Ο υλικός ευδαιμονισμός  σε συνδυασμό με τα αξιοθαύμαστα κατά τα άλλα επιστημονικά και τεχνολογικά επιτεύγματα  αλλά και τον συνεχή βομβαρδισμό των πληροφοριών, δεν αφήνουν στον άνθρωπο τον αναγκαίο χρόνο για να ασχοληθεί  σοβαρά και επίμονα  με τον εσωτερικό του εαυτό . Η εξειδίκευση και η παιδεία που λαμβάνουμε μας στερούν  από γενικές γνώσεις που είναι αναγκαίες ώστε να αντιλαμβανόμαστε το ευρύτερο περιββάλον μας, και να αναπτύσουμε το κριτικό μας πνεύμα.

Έτσι σήμερα  «ο άνθρωπος βουβαίνεται προς τα μέσα και θαυμάζει προς τα έξω», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Θεοδωρακόπουλος. H τεχνολογία  η οποία βελτίωσε σημαντικά τις συνθήκες της ζωής μας,  βοήθησε τελικά ή εμπόδισε τον άνθρωπο να γίνει περισσότερο  «Άνθρωπος»; Ιδού το κρίσιμο ερώτημα. Το ανθρώπινο ον εξακολουθεί να αποτελεί αυτογενή και αυταπόδεικτη, υπέρτατη αξία της ζωής ή έχει βαθύτατα καταρρακωθεί και υποβιβασθεί έναντι των σύγχρονων υλιστικών αξιών;

H σύγχυση πραγματικών και πλασματικών αναγκών, η πνιγηρή εντατικοποίηση του ρυθμού της ζωής στις μεγαλουπόλεις, η εσωτερική μοναξιά, το άγχος και η αγωνία αλλοτριώνουν βαθύτατα και παρεμποδίζουν την πνευματική ολοκλήρωση των ανθρώπων ως Ανθρώπων αυθεντικών. Η  τάση της προσκόλησης  στην ύλη που παρατηρείται, και η αυξανόμενη πνευματική αδράνεια, σε συνδυασμό με την έλλειψη βούλησης για  βαθύτερο στοχασμό του «μυστηρίου της φύσης και του ανθρώπου», οφείλονται στην κυριαρχία του ορθολογισμού και στην τυφλή πρακτικότητα του σύγχρονου υλιστικού πολιτισμού.

Έτσι πλήττεται βαριά ο Ανθρωπισμός η μεταφυσική ιδιότητα του κόσμου και του ανθρώπου και δημιουργείται εν τέλει μια ηθική, ιδεολογική και τελικά υπαρξιακή σύγχυση του ανθρώπου.

Η νέα τεχνολογία σίγουρα μας οδηγεί πιο κοντά στ’ αστέρια αλλά επίσης και πιο μακριά απ’ τον εαυτό μας.  Ο άνθρωπος  του σήμερα  έχει «μονωθεί»  από την φύση δεν νοιώθει κομμάτι της. Νοιώθει  «ξένος» στο ίδιο του το σπίτι. Έχουμε  δημιουργήσει  ένα πολιτισμικό σύστημα που έχει γίνει πάρα πολύ μεγάλο για την περιορισμένη διανοητική ικανότητα και κατανόησή του. Καθώς μάλιστα διαθέτει ακόμα περισσότερο περιορισμένη ικανότητα να διαχειρίζεται και να χρησιμοποιεί αυτό το σύστημα, έχει παραχωρήσει   απλά έχει δημιουργήσει έναν επικίνδυνο υπηρέτη για τις ορέξεις του «εγώ» του.

Σήμερα ο άνθρωπος υποβιβάζεται και γίνεται αντικείμενο, αριθμός, του οποίου  πωλούνται και αγοράζονται οι υπαρξιακές του ανάγκες και ιδανικά. Αποτελεί κρίσιμο χρέος του αιώνα μας οι κοινωνίες να αξιολογήσουν  και ιεραρχήσουν τις πραγματικές τους ανάγκες, μεταλλάσσοντας αποφασιστικά το υλιστικό υπόβαθρο τους  αποκαθιστώντας τον ανθρωπισμό  και την πνευματική παράδοση ως απαραίτητη αξίωση του ανθρωπίνου όντος για το χτίσημο της νέας εποχή του Υδροχόου.

H επιστήμη και η τεχνολογία οφείλουν να αποκαταστήσουν μια γόνιμη σύζευξη με τα κελεύσματα της αρχαίας φιλο- σοφίας, της μεταφυσικής και της θεολογίας, ώστε να αντικρίσουν τον άνθρωπο ως ένα ψυχοσωματικό ον.

Η κατάκτηση της εξωτερικής φύσης  από την Επιστήμη είναι σίγουρα κάτι ωραίο και σπουδαίο, αλλά σπουδαιότερη ακόμα είναι η κατάκτηση της εσωτερικής μας φύσης.  Είναι  εξαιρετικά χρήσιμο γνωρίζουμε δια μέσου της επιστήμης  τους νόμους που κυβερνούν τα άστρα και τους πλανήτες, αλλά είναι άπειρα καλύτερο και σπουδαιότερο να μάθουμε τους νόμους που κυβερνούν τα πάθη, τα αισθήματα, τη θέληση της ανθρωπότητας.

Υπό ένα τέτοιο πρίσμα ο τεχνολογικός πολιτισμός δεν θα βρίσκεται σε διάσταση με τον πνευματικό πολιτισμό,  την φιλοσοφική πνευματική παράδοση και την μεταφυσική η οποία κάνει λόγο μία άλλη «σχέση» μεταξύ ύλης και πνεύματος, αναγνωρίζοντας πως  και οι δύο χρειάζονται και οφείλουν, να συνεργασθούν για το καλό του ανθρώπου, του όντος που βρίσκεται από καταβολής του κόσμου επικεφαλής  της δημιουργίας στην γωνία αυτή του κόσμου.

Έως τώρα η  επιστήμη μελετούσε την ύλη με  αναλυτικό  τρόπο  τεμαχίζοντας τα σε διαρκώς μικρότερα τμήματα. Κατά κάποιο τρόπο αυτή η ακρίβεια της έγινε η μεγάλη της δύναμη και ταυτόχρονα η μεγάλη αδυναμία της. Η επιστήμη τεμαχίζοντας την φύση χάνει την  αίσθηση του «Όλου», κάτι που έρχεται σε αντίθεση  με τις αρχαίες παραδόσεις και την μεταφυσική φιλοσοφία, όπως αύτή έφτασε έως εμάς δια μέσου των αιώνων.

Η επιστήμη σήμερα περιορίζει το ενδιαφέρον της σε ένα ειδικό αντικείμενο για το οποίο διατυπώνει ορισμένες προτάσεις και τις επαληθεύει. Αυτή η λογική είναι αντίθετη με την έννοια της επιστήμης που καλλιέργησε η κλασσική ελληνική σκέψη. Η κλασσική ελληνική σκέψη ήταν συνολική σκέψη. Θα λέγαμε συστημική. Για να κάνετε μια πρόταση επιστημονική στην αρχαία Ελλάδα, σε μια από τις περιώνυμες ακαδημίες, θα έπρεπε να είσαστε σε θέση να εξηγήσετε τις διασυνδέσεις αυτού που λέτε με το όλο σύστημα της φιλοσοφίας.

Δεν μπορούσατε να προτείνετε κάτι το οποίο δεν θα διασυνδέατε μέχρι την τελευταία πρόταση του συστήματος στο οποίο αναφέρεστε. Δυστυχώς αυτό το πράγμα που ήταν επίτευγμα του ανθρώπινου νου, αυτό ήταν ακριβώς που ξεχάστηκε στη δύση. Ξεχάστηκε επειδή, όπως πιστεύουμε, τελικά την ελληνική επιστήμη κωδικοποίησε στη δύση ο Θωμάς Ακινάτης και αυτή απέκτησε και την θεολογική κατοχύρωση στην δυτική εκκλησία. Οπότε οι επιστήμονες, μαχόμενοι κατά των επιμέρους διατυπώσεων, ήταν αναγκασμένοι να αρνούνται το Όλον.

Η συστημική σκέψη έχει ένα ελληνικό αξίωμα, το διατύπωσε πρώτος ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης, εκ του όλου προς το μέρος. Όχι εκ του μέρους προς το όλον.

Μικρές  «κλειστές» κοινότητες  διαφύλαξαν αυτή τη γνώση στο παρελθόν, σήμερα στην εποχή της άμεσης πληροφόρησης, η γνώση αυτή οφείλει  να βγει «έξω» πρός στον κόσμο. Δεν πρέπει να  υπάρχουν οποιουδήποτε τύπου ελίτ. Ή όλοι μαζί θα σωθούμε, ή όλοι μαζί θα καταστραφούμε. Γιατί όλα είναι ένα. Η  μάχη είναι εκεί έξω στην καθημερινότητα μας.

Οι πρόγονοι μας  «ένοιωθαν» πως είναι αναπόσπαστο κομμάτι της φύσης,  κάτι που εμείς φαίνεται να έχουμε ξεχάσει,  λόγω του τρόπου ζωής μας.

Η εκδήλωση της ζωής και μόνο αποτελεί ένα «θαύμα», που χαρακτηρίζεται από την πολυπλοκότητα και την οργάνωση. Ακόμη και μία πρωτόγονη μορφή ζωής, ένας μονοκύτταρος οργανισμός, παρουσιάζει τέτοια πολυπλοκότητα που δεν είναι δυνατόν να συγκριθεί με κανένα προϊόν της ανθρώπινης διάνοιας.

Αρκεί κάποιος να παρατηρήσει και θα αντιληφθεί  πως στον μακρόκοσμο του σύμπαντος  κυριαρχεί ένα συνεχές πάρε-δώσε, μία διαρκής μεταβολή κατάστασης,  το  ίδιο συμβαίνει και στον μικρόκοσμο του ανθρώπου σύμφωνα με το Ερμητικό ρητό  : “ οδός άνω και κάτω μία” (όπως επάνω έτσι και κάτω).

Εισπνέεις  λ.χ αέρα  από την ατμόσφαιρα η οποία βρίσκεται   έξω από εσένα. Μετατρέπεις την αναπνοή μέσα σου,   και κατόπιν την επιστρέφεις στην φύση. Δεν μπορείς να πάρεις κάτι και να το κρατήσεις  χωρίς να το επιστρέψεις πίσω. Όλα τα πράγματα στην ζωή, είτε η αναπνοή σου,  είτε η τροφή στα υλικά σου, είτε τα υλικά  σου  αποκτήματα σου, οτιδήποτε, επιστρέφουν  πίσω στην φύση.  Όπως είπε ο  Aναξίμανδρος: «Οτιδήποτε γεννιέται μέσα στη φύση έχει ένα χρέος, που το πληρώνει όταν αποσυντίθενται, δίνοντας έτσι καινούργια ζωή.

Αντιστοίχως το κάθε κύτταρο του σώματος   έχει συγκεκριμένη θέση στην δομή του, έτσι ώστε να εκφράζεται ένα σύνολο. Από την στιγμή που θα δοθεί μία εντολή στο κύτταρο αυτό θα την εκτέλεση, προς την εύρυθμη λειτουργία του συνόλου. Σε αντίθεση περίπτωση το κύτταρο θα πάψει, καθώς αυτό προκαλεί την ενεργοποίηση του αμυντικού συστήματος και εφαρμόζεται η εξουδετέρωση του.

Η οπτική της  επιστήμης καθοδηγείται στην αναζήτηση  του έσχατου μυστηρίου της ζωής  από το απόφθεγμα:  «ο Θεός βρίσκεται στις λεπτομέρειες». Αντίθετη η  Φιλοσοφική αναζήτηση  καθοδηγείται από το : «Ο Θεός είναι ο κύκλος. Το κέντρο του βρίσκεται παντού και η περιφέρεια πουθενά».  

Η επιστήμη αναζητά τα όρια της φύσης, ενώ η Φιλοσοφία  και η μεταφυσική την έλλειψη αυτών των ορίων. Η επιστήμη είναι η σταγόνα του ωκεανού, η Φιλοσοφία  το κύμα του. Η επιστήμη εργάζεται για να ερμηνεύσει πειραματικά το μυστήριο της ύπαρξης, η Φιλοσοφία και η  μεταφυσική για την αληθινή φύση της πραγματικότητας, επειδή με τον τρόπο τους,  τόσο η επιστήμη όσο και η Φιλοσοφία  ψάχνουν για την βασική αλήθεια γύρω από την  ύλη και την πηγή της. Σε αυτή την αναζήτηση όμως φαίνεται πως η επιστήμη αμέλησε εντελώς το πνεύμα μία λεπτοφιότερης μορφή της ύλης που μάλιστα διαθέτει μορφή συνειδητότητας, όπως αναγνωρίζει πλέον η κβαντική φυσική.

Πνευματικότητα  φυσικά δεν σημαίνει πως πρέπει να βρούμε  μια σπηλιά ή να κάτσουμε κάτω από ένα δέντρο και να κρυφτούμε εκεί για πάντα αναμένοντας την «φώτιση» απαρνούμενοι την υλική μας φύση και τις  ανάγκες της εποχής.

Οφείλουμε να είμαστε «μέσα» σε αυτό τον κόσμο, αλλά ταυτόχρονα και όχι «αυτού του κόσμου». Ο κόσμος δημιουργήθηκε για  τον άνθρωπο  προκειμένου να έχουμε ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο να μπορούμε να γνωρίσουμε ποίοι πραγματικά είμαστε.

Αυτή είναι η στιγμή να εργαστούμε για να θέσουμε τις βάσεις για ένα  καλύτερο  κόσμο. Σε κάθε περίπτωση η καλύτερη χρήση της ζωής είναι να την αφιερώσουμε σε κάτι που διαρκεί περισσότερο  από αυτήν.

Σε αντίθεση  με αυτή την οπτική,  ο σύγχρονος Έλληνας,  υπήρξε  ένας πολίτης Νάρκισσος  ο οποίος ζει σ’ ένα αδιάστατο παρόν, αποκομμένος από τις ιστορικές του ρίζες, δίχως προοπτική και μέριμνα για το μέλλον.

Ένας ευπατρίδης κατά τα άλλα που αδιαφορεί για οτιδήποτε του κληροδότησε το παρελθόν και για οτιδήποτε θα κληρο­δοτήσει αυτός στις επερχόμενες γενεές. Ζει  μόνο για το παρόν, καταναλώνοντας αδιάφορα και άπληστα οτιδήποτε αυτό τους  προσφέρει, αδιαφορώντας για τους προγενέστερους και τους μεταγενέστερους.

Και για όλα αυτά φταίνε μόνο πάντα κάποιοι τρίτοι, κάποιοι μισέλληνες, Συνομοσιολογίες, εξωγήινοι, υπογήινοι…Οι ελπίδες  μας εναποτεθειμένες σε προφητείες , υπερόπλα και  γράμματα του μαγικού Ελληνικού Αλφαβήτου.

«Συν Αθηνά και χείρα κίνει», είμαστε συνδημιουργοί της πραγματικότητας. Όλα αυτά που συναντάμε, που βλέπουμε, όλα αυτά που αγγίζουμε, αντανακλούν τόσο τους άλλους όσο και εμάς. Τα γεγονότα και οι περιστάσεις της ζωής ενός ανθρώπου αποκαλύπτουν και την κατάστασή του.

Όταν «έπεσε» η Κωνσταντινούπολη είχε λιγότερους  από 3.000 στρατιώτες, ο υπόλοιπος αντρικός πληθυσμός  ήταν στα μοναστήρια προσευχόμενοι, αλλά η πόλη έπεσε, και  ο νοών νοήτω.!!

Ο σύγχρονος Έλληνας έχει απολέσει την πνευματικότητα του προς χάριν του κακώς εννοούμενου καταναλωτικού ευημερισμου, έχει παντελή αίσθηση του μέτρου, σε αντίθεση με την αρχαία Ελλάδα όπου το «παν μέτρο άριστον» μαζί με το «γνώθι σεαυτόν», αποτελούσαν τον άριστο τρόπο ζωής και συμπεριφοράς. Τα καράβια όμως δεν πλέουν με «χθεσινό» άνεμο….

Η Συλλογικότητα υποχώρησε έναντι της ατομικότητας του ρουσφετιού και του προσωπικού συμφέροντος. Γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα τον εκφυλισμό της κοινωνίας, μία παρασιτική κοινωνία όπου δεν έχει θέση η Περηφάνια, η αυτοεκτίμηση, και η αυτογνωσία, αρετές που έρχονται σε αντίθεση με τις πρακτικές των προγόνων μας, οι οποίοι είχαν πρωτοστατήσει στην θέσπιση και την κατάκτηση άυλων αγαθών.

Το παρελθόν δεν είναι λιμάνι για να αγναντεύουμε το πέλαγος και τα καράβια να φεύγουν,  είναι φάρος που φωτίζει την πορεία μας, για να ανακαλύψουμε την δική μας ρότα. Όσο είμαστε αγκυροβολημένοι στο λιμάνι,  είμαστε παγιδευμένοι ανάμεσα στο λαμπερό παρελθόν και στο γκρίζο παρόν.

Οι περισσότεροι Έλληνες σήμερα είναι δυστυχώς καιροσκόποι αλλά και ανιστόρητοι, αγνοούν τόσο ότι η ιστορία όσο και η συνέχεια του έθνους δεν προϋποθέτει απλά την επαρκή γνώση του παρελθόντος, αλλά είναι βίωμα και καθημερινή κατάκτηση που πρέπει κανείς ν’ αγωνίζεται για να την διατηρήσει..

Ο επιτάφιος του Περικλή  αποδεικνύει πως η ιστορική συνέχεια δεν αφορά απλά μία συνέχεια στον χρόνο, αλλά μία κατάκτηση που πραγματώνεται στο παρόν κάθε στιγμή:

«Γιατί δεν υπήρξαν ούτε μια στιγμή, κατά την οποία να έπαυσαν να κατοικούν την χώρα αυτή, και χάρις στην ανδρεία τους διαφύλατταν την ελευθερία της από γενεά σε γενεά μέχρι των ημερών μας και μας την παράδωσαν ελεύθερη. Και εκείνοι λοιπόν είναι άξιοι επαίνου αλλά ακόμη περισσότερο οι πατέρες μας. Γιατί επί πλέον εκείνων, τα οποία κληρονόμησαν, απέκτησαν με πολλούς κόπους και κληροδότησαν σε μας τους σημερινούς όλη αυτή την επικράτεια που κατέχουμε σήμερα. Το δε έργο της περαιτέρω βελτίωσης, το επιτελέσαμε εμείς οι ίδιοι που είμαστε συγκεντρωμένοι εδώ, οι οποίοι βρισκόμαστε ακόμη σε αυτήν ακριβώς την ηλικία μας, και εμείς εφοδιάσαμε την πόλη μας με όλα τα πράγματα, ώστε να είναι αυταρκέστατη και για πόλεμο και για ειρήνη..

..(..) ….Και ονομάζεται μεν δημοκρατία, γιατί η διοίκηση είναι στα χέρια των πολλών και όχι των ολίγων, έναντι δε των νόμων είναι όλοι ίσοι στις ιδιωτικές τους διαφορές, ενώ ως προς την θέση τους στον δημόσιο βίο κάθε ένας προτιμάται για ένα από τα δημόσια αξιώματα ανάλογα με την επίδοση την οποία σημειώνει σε αυτά, δηλαδή η δημόσιά του σταδιοδρομία εξαρτάται μάλλον από την ατομική του αξία και όχι από την κοινωνική τάξη, από την οποία προέρχεται, ούτε πάλι ένας, ο οποίος είναι μεν φτωχός έχει όμως την ικανότητα να παράσχει κάποια υπηρεσία στην πατρίδα του, εμποδίζεται σε αυτό από το γεγονός ότι είναι άγνωστος. ..

.(..) ….Ενώ δε στην ιδιωτική μας ζωή συναναστρεφόμαστε μεταξύ μας χωρίς να ενοχλεί ο ένας τον άλλον, στην δημόσιά μας ζωή, σαν πολίτες, από σεβασμό προ πάντων δεν παραβαίνουμε τους νόμους, υπακούμε δε στους εκάστοτε κατέχοντες τα δημόσια αξιώματα και στους νόμους, προ περισσότερο σε εκείνους από τους νόμους, που έχουν θεσπιστεί για υποστήριξη των αδικούμενων, και σε άλλους, οι οποίοι αν και άγραφοι, η παράβασή τους φέρνει πανθομολογούμενη ντροπή στους παραβάτες…

….Γιατί είμαστε λάτρες του ωραίου, όμως χωρίς σπατάλη χρήματος, και καλλιεργούμε το πνεύμα χωρίς να χάνουμε την ανδρεία μας. Και μεταχειριζόμαστε τον πλούτο περισσότερο σαν μια ευκαιρία δράσης παρά σαν αφορμή κομπορρημοσύνης, το να ομολογεί δε κανείς την φτώχεια του δεν είναι ντροπή, είναι όμως αισχρότερο το να μην προσπαθεί να την αποφύγει με την εργασία. Επί πλέον, οι ίδιοι εμείς όλοι είμαστε σε θέση να φροντίζουμε ταυτόχρονα για τις ιδιωτικές μας υποθέσεις και για τις υποθέσεις της πόλης μας, και όσοι από εμάς είναι απασχολημένοι με ιδιωτικές επιχειρήσεις και αυτοί ακόμα κατέχουν τα πολιτικά ζητήματα στην εντέλεια….

….Γιατί είμαστε ο μόνος λαός που τον μη αναμειγνυόμενο καθόλου στα κοινά δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο αλλά άχρηστο, και οι μόνοι που όποτε δεν τα επινοούμε και δεν τα προτείνουμε οι ίδιοι πάντως έχουμε τη δύναμη να κρίνουμε σωστά τα λαμβανόμενα μέτρα, τους δε λόγους δεν τους θεωρούμε καθόλου εμπόδιο των έργων, αλλά μάλλον θεωρούμε σαν εμπόδιο το να μην έχουμε κατατοπισθεί προφορικά σε όσα έχουμε να κάνουμε, πριν καταπιαστούμε με αυτά. Γιατί υπερέχουμε από τους άλλους και ως προς αυτό ακόμη, ότι δηλαδή εμείς οι ίδιοι αποφασίζουμε για όσα πρόκειται να επιχειρήσουμε και εμείς οι ίδιοι τα επιχειρούμε. Ενώ ως προς αυτό οι άλλοι… σε αυτούς η μεν αμάθεια τους κάνει να αποφασίζουν η δε σκέψη τους κάνει να διστάζουν…»!!! 

Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι ότι ζούμε σε πονηρούς και επικίνδυνους καιρούς. Σε μία εποχή όπου το μόνο βέβαιο είναι το αβέβαιο, για ένα πράγμα μπορούμε να είμαστε σίγουροι. Έχουμε βιώσει γεγονότα τα οποία έφεραν τα πάνω κάτω στην ζωή μας. Βιώσαμε Σεισμούς, Τσουνάμι, πυρηνικές καταστροφές, λοιμούς, πολέμους, αποδόμηση πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών μοντέλων.

Εξ ανάγκης λοιπόν μεταστοιχειωνόμαστε σε μία γενιά πλήρους εμπειριών, γεγονός που καταγράφεται στην σκέψη μας και στον τρόπο που οφείλουμε να βλέπουμε πλέον την ζωή και το μέλλον. Τίποτα πλέον δεν είναι σταθερό, καθώς είναι φανερό πως όλα τελειώνουν τόσο σε φυσικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο..

Βρισκόμαστε σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο σταυροδρόμι, στο οποίο κρύβονται οι ορθές ή όχι, επιλογές του πετρωμένου μας…. Και το πεπρωμένο δεν είναι θέμα τύχης, αλλά θέμα επιλογής. Δεν είναι κάτι που πρέπει να περιμένουμε, αλλά κάτι που πρέπει να πετύχουμε…

πηγη https://apocalypsejohn.com/