Τι είναι ακριβώς οι διατροφικές διαταραχές;

Τι είναι ακριβώς οι διατροφικές διαταραχές;

Οι διαταραχές πρόσληψης της τροφής δεν αποτελούν φαινόμενο των τελευταίων χρόνων. Όμως, από την άλλη, πρόκειται για μία κλινική οντότητα που προσελκύει πρόσφατα όλο και περισσότερο το ενδιαφέρον των ειδικών επιστημόνων που ασχολούνται με την ενδελεχή διερεύνησή της. Έκπληξη μπορεί να προκαλεί το γεγονός ότι η συγκεκριμένη διαταραχή εμφανίζεται κυρίως στις ανεπτυγμένες κοινωνίες του δυτικού πολιτισμού, οι οποίες χαρακτηρίζονται για την αφθονία τους.

Αν και η έρευνα στον τομέα αυτό δεν έχει δώσει ακόμη απαντήσεις σε όλα τα ζητήματα που τις αφορούν, οι περισσότεροι ειδικοί συμφωνούν ότι πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο του οποίου τα αίτια είναι σύνθετα και αλληλοσυνδυάζονται μεταξύ τους. Παρόλο που επί σειρά ετών οι διατροφικές διαταραχές θεωρούνταν ασθένειες κυρίως ενδοκρινικής προέλευσης (για αυτό και χρησιμοποιούνται οι όροι: νευρική ανορεξία και νευρική βουλιμία), η ενίσχυση των ψυχολογικών θεωριών οδήγησε στην ιδέα περί ψυχογενούς προέλευσης τους. Για αυτό το λόγο, χρησιμοποιούνται επίσης οι όροι ψυχογενής ανορεξία και ψυχογενής βουλιμία αντίστοιχα.
Όμως, πώς ορίζονται ακριβώς οι διατροφικές διαταραχές;

Ψυχογενής Ανορεξία

Με τον όρο ψυχογενή ανορεξία νοείται ο εκούσιος περιορισμός της λήψης τροφής, που οδηγεί σε σημαντική απίσχνανση του σώματος του πάσχοντος ατόμου, η οποία συνοδεύεται από σοβαρές ψυχολογικές και σωματικές διαταραχές (στρεβλή αντίληψη της αυτοεικόνας του σώματος, φόβος του πάχους, απώλεια της αυτοεκτίμησης, αμηνόρροια, οιδήματα, υποθερμία, καρδιακές και ενδοκρινολογικές ανωμαλίες κ.τ.λ.).
Σε ακραίες περιπτώσεις, η ψυχογενής ανορεξία μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο.

Ψυχογενής Βουλιμία

Ψυχογενής βουλιμία είναι η εμφάνιση κρίσεων υπερφαγίας από άτομα που αδυνατούν να ελέγξουν την κατανάλωση τροφής, οι οποίες συνοδεύονται από διάφορες ενέργειες με τις οποίες το άτομο επιδιώκει να αποφύγει την αύξηση του βάρους του (σκόπιμη πρόκληση εμετού, λήψη καθαρτικών ή διουρητικών, υπερβολική άσκηση κ.τ.λ.). Οι κρίσεις αυτές και οι ενέργειες αντιστάθμισής τους συνοδεύονται, επίσης, από ψυχολογικές και σωματικές διαταραχές.

Όταν το φαγητό γίνεται εμμονή
Αν εξεταστεί το ζήτημα από μία συγκεκριμένη οπτική, η ψυχογενής ανορεξία και η ψυχογενής βουλιμία προσδιορίζονται άμεσα από το βάρος, τη διατροφή και τον έλεγχό τους. Παρόλα αυτά, μία τέτοια θεώρηση θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι είναι αρκετά απλουστευτική έως και επιδερμική. Στην πραγματικότητα οι διατροφικές διαταραχές σχετίζονται με άλλα θέματα που έχουν να κάνουν κυρίως με τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, την αίσθηση αδυναμίας και αβοηθησίας, τις δυσκολίες συναισθηματικού ελέγχου, ενώ το βάρος και η διατροφή αποτελούν τα συμπτώματα που εκφράζουν αυτά τα ποικίλα ζητήματα.
Οι διατροφικές διαταραχές αναπαριστούν την έκφραση των ενδοϋποκειμενικών και διαπροσωπικών προβλημάτων μέσα από τη μη φυσιολογική ενασχόληση με το βάρος και το φαγητό. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμεύουν στο να συγκαλύψουν θέματα που σχετίζονται με τον έλεγχο, την υπακοή και την τελειομανία.

Από την άλλη, τα παραπάνω ζητήματα θα μπορούσαμε να πούμε ότι εμφανίζονται ως μία προσπάθεια αντιστάθμισης άλλων προβλημάτων που αφορούν την ανάπτυξη, τις συνθήκες διαβίωσης και τη σχέση του ατόμου με τους σημαντικούς άλλους. Επομένως, το βάρος και η διατροφή μαρτυρούν την ύπαρξη άλλων προβλημάτων και ακόμη περισσότερο πιθανόν να αποτελούν μία “λύση” στη διαδικασία επίλυσής τους.

Με βάση τα παραπάνω, οι διατροφικές διαταραχές θα πρέπει να αξιολογούνται ως αναφορά με δύο άξονες ταυτόχρονα. Ο πρώτος άξονας αφορά το ίδιο το σύμπτωμα, δηλαδή, ζητήματα που έχουν να κάνουν με το βάρος και το φαγητό, ενώ ο δεύτερος άξονας υπάγεται στην ευρύτερη σφαίρα των προσωπικών ζητημάτων. Τόσο τα θέματα που αφορούν το βάρος, όσο και τα θέματα που σχετίζονται με την αυτο-αξιολόγηση απασχολούν τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων.Όμως, αυτό που είναι αφύσικο είναι το γεγονός ότι οι διατροφικές διαταραχές είναι ο ίδιος ο βαθμός στον οποίο οι δύο άξονες συσχετίζονται μεταξύ τους.
Με άλλα λόγια, αυτό που έχει σημασία και παραπέμπει σε διατροφική διαταραχή είναι ο βαθμός στον οποίο οι διαδικασίες αξιολόγησης του εαυτού επηρεάζονται από τον έλεγχο του βάρους και της διατροφής.
Η ψυχαναγκαστική ανησυχία για το βάρος αποτελεί μία προσπάθεια αντίστασης στο φόβο της απώλειας του ελέγχου, είτε κυριεύονται από την έμμονη ιδέα της επιθυμίας να φάνε ή αντίθετα να μη φάνε, οι γυναίκες αυτές φαίνεται ότι χρησιμοποιούν τη λειτουργία της διατροφής τους σαν να ήταν ικανή να τους λύσει το πρόβλημα της προσωπικότητας.www.marobellou.gr